การลดต้นทุนพลังงานในโรงงานน้ำดื่มสามารถทำได้โดยการวางแผนการใช้พลังงานและการควบคุมการทำงานของเครื่องจักรให้สอดคล้องกับช่วงเวลาที่มีอัตราค่าไฟต่างกัน
แนวทางสรุปในการบริหารจัดการการใช้พลังงานสำหรับโรงงานน้ำดื่ม:
แนวทางการลดต้นทุนพลังงานในโรงงานน้ำดื่ม
การอ่านมิเตอร์ไฟฟ้าเป็นพื้นฐานสำคัญในการวางแผนเพื่อลดต้นทุนค่าไฟฟ้า โดยการอ่านมิเตอร์อย่างถูกต้องและเข้าใจวิธีคำนวณค่าไฟสามารถช่วยให้เจ้าของธุรกิจมองเห็นแนวทางการจัดการพลังงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ
การอ่านมิเตอร์ไฟฟ้าและประเภทของหน่วยวัด
- หน่วยวัดพลังงานไฟฟ้า:
มิเตอร์ไฟฟ้าจะวัดพลังงานไฟฟ้าเป็นหน่วย กิโลวัตต์ชั่วโมง (kWh) ซึ่งคำนวณจากกำลังไฟฟ้าที่ใช้ในช่วงเวลาที่กำหนด ตัวอย่างเช่น หากเครื่องจักรใช้พลังงาน 1 กิโลวัตต์ เป็นเวลา 1 ชั่วโมง จะมีการใช้พลังงานเท่ากับ 1 หน่วย (1 kWh) - ประเภทของช่วงเวลา:
การไฟฟ้าจะมีการคิดค่าไฟตามช่วงเวลา ซึ่งสามารถแบ่งออกเป็น:
- On Peak: ช่วงเวลาที่มีการใช้พลังงานสูงสุด เช่น ช่วงกลางวันถึงเย็น ค่าไฟในช่วงนี้จะมีอัตราสูงกว่า
- Off Peak: ช่วงเวลาที่การใช้พลังงานต่ำ เช่น กลางคืนถึงเช้ามืด ค่าไฟจะมีอัตราต่ำกว่า
การอ่านค่าบนมิเตอร์:
- บนมิเตอร์ไฟฟ้าจะมีตัวเลขที่แสดงค่า kWh ที่สะสมทั้งหมดซึ่งใช้ไป การบันทึกและเปรียบเทียบค่าบนมิเตอร์ระหว่างวันต่าง ๆ จะช่วยให้ทราบปริมาณการใช้พลังงานในแต่ละช่วง
- สำหรับธุรกิจที่ใช้ระบบ TOU (Time of Use) หรืออัตราค่าไฟตามช่วงเวลา การอ่านมิเตอร์จะช่วยให้วางแผนได้ว่าจะย้ายการใช้พลังงานไปช่วง Off Peak เพื่อประหยัดค่าไฟ
การคำนวณค่าใช้จ่าย:
- นำหน่วย kWh ที่อ่านได้จากมิเตอร์ในแต่ละช่วงเวลา คูณด้วย อัตราค่าไฟตามช่วงเวลา (เช่น 4.1 ในช่วง On Peak และ 2.6 ในช่วง Off Peak) จะได้ค่าไฟรวมของแต่ละช่วง
- การเปรียบเทียบค่าใช้จ่ายของ On Peak กับ Off Peak ช่วยให้ทราบว่าควรปรับการใช้งานพลังงานในช่วงไหนเพื่อประหยัดค่าใช้จ่าย
ตัวอย่างการวางแผนเพื่อลดต้นทุนจากการอ่านมิเตอร์ไฟฟ้า
สมมุติว่า ในเดือนที่ผ่านมา ธุรกิจใช้ไฟฟ้าช่วง On Peak รวม 58,768 kWh และช่วง Off Peak รวม 55,200 kWh จะได้ค่าใช้จ่ายดังนี้:
- On Peak: 4.1 x 58,768 = 240,948.8 บาท
- Off Peak: 2.6 x 55,200 = 143,520 บาท
- ผลต่างค่าใช้จ่าย: 240,948.8 – 143,520 = 97,428.8 บาท
จะเห็นว่าค่าใช้จ่ายในช่วง On Peak สูงกว่าช่วง Off Peak อย่างมาก การใช้ข้อมูลจากการอ่านมิเตอร์อย่างละเอียดจึงช่วยให้ธุรกิจสามารถวางแผนการใช้งานพลังงานในช่วง Off Peak เพิ่มขึ้น เพื่อลดต้นทุนได้อย่างชัดเจน
จัดลำดับการทำงานของเครื่องจักรตามช่วงเวลาค่าไฟ
- ช่วง Off Peak (ค่าไฟต่ำที่สุด): 00:00 – 06:00 และ 22:00 – 00:00
- เปิดเครื่องจักรหลักที่ใช้พลังงานสูง เช่น เครื่องเป่าขวด (Blowing Machine), ระบบบรรจุขวด (Filling Machine) และ เครื่องกรองน้ำระบบใหญ่
- ใช้ช่วงเวลานี้ในการผลิตและบรรจุน้ำขวดปริมาณมาก เพื่อลดการทำงานในช่วง On Peak
- ช่วง On Peak (ค่าไฟสูงที่สุด): 10:00 – 17:00
- ลดการใช้งานเครื่องจักรที่มีพลังงานสูง โดยเลือกใช้อุปกรณ์ที่จำเป็น เช่น ระบบแสงสว่าง หรือ ระบบทำความเย็นขนาดเล็ก
- หลีกเลี่ยงการผลิตขวดใหม่ หรือการบรรจุน้ำในปริมาณมากในช่วงนี้
- ช่วง Partial Peak (ค่าไฟปานกลาง): 06:00 – 10:00 และ 17:00 – 22:00 (ถ้ามี)
- เปิดเครื่องจักรขนาดเล็กที่ใช้พลังงานปานกลาง เช่น ระบบปรับอากาศในพื้นที่ทำงาน หรือ ระบบทำความเย็นบางส่วน
ติดตั้งระบบควบคุมการใช้พลังงานอัตโนมัติ
- ติดตั้งระบบ Automation System เพื่อควบคุมการเปิด-ปิดเครื่องจักรในแต่ละช่วงเวลาอย่างเหมาะสม
- ระบบสามารถตั้งโปรแกรมให้เครื่องจักรหยุดทำงานในช่วง On Peak หรือควบคุมความเร็วในการทำงานเพื่อประหยัดพลังงานในช่วงที่ค่าไฟสูง
ใช้พลังงานทดแทนและพลังงานทางเลือก
- ติดตั้งโซล่าเซลล์: โซล่าเซลล์สามารถช่วยลดค่าใช้จ่ายในช่วงกลางวัน โดยเฉพาะในช่วง On Peak ซึ่งค่าไฟสูง หากใช้โซล่าเซลล์ในระบบทำความเย็นหรืองานแสงสว่าง จะช่วยลดต้นทุนได้ในระยะยาว
- การลงทุนในพลังงานทดแทน: แม้มีค่าใช้จ่ายเริ่มต้น แต่สามารถคืนทุนได้ภายในไม่กี่ปี ช่วยลดภาระค่าไฟฟ้าในอนาคตได้อย่างมาก
บำรุงรักษาเครื่องจักรให้มีประสิทธิภาพ
- การบำรุงรักษาเครื่องจักรสม่ำเสมอ เช่น การตรวจเช็คสภาพมอเตอร์หรือการเปลี่ยนอะไหล่ที่เสื่อมสภาพ จะช่วยให้เครื่องจักรทำงานได้เต็มประสิทธิภาพและลดการใช้พลังงานเกินความจำเป็น
- ใช้ มาตรวัดพลังงาน (Energy Metering) เพื่อตรวจสอบการใช้พลังงานของเครื่องจักรในแต่ละวัน หากพบการใช้พลังงานสูงกว่าปกติ ควรตรวจสอบและแก้ไขทันที
การติดตามและปรับปรุงแผนการใช้พลังงาน
- บันทึกการใช้พลังงานรายเดือน และวิเคราะห์แนวโน้มการใช้ไฟในแต่ละช่วงเวลาเพื่อปรับแผนการใช้งานให้เหมาะสม
- เปรียบเทียบค่าไฟระหว่างช่วงเวลา On Peak และ Off Peak เพื่อพิจารณาโอกาสในการย้ายการทำงานที่ใช้พลังงานสูงไปช่วงค่าไฟต่ำ
ตัวอย่างตารางการควบคุมการใช้พลังงานในโรงงานน้ำดื่ม
| ช่วงเวลา | ประเภทพลังงาน | เครื่องจักรหลักที่ใช้พลังงาน | ระดับการใช้งาน | คำแนะนำ |
|---|---|---|---|---|
| 00:00 – 06:00 | Off Peak | เครื่องเป่าขวด, ระบบบรรจุขวด, เครื่องกรอง | ทำงานเต็มกำลัง | ใช้งานหนักเพื่อลดการใช้ในช่วง On Peak |
| 06:00 – 10:00 | Partial Peak | ระบบระบายอากาศ, เครื่องกรองบางส่วน | ลดระดับการใช้งาน | ควบคุมความเร็วและเวลาใช้งานให้เหมาะสม |
| 10:00 – 17:00 | On Peak | ระบบแสงสว่าง, ระบบปรับอากาศขนาดเล็ก | จำกัดการใช้งาน | หลีกเลี่ยงการใช้เครื่องจักรหนัก |
| 17:00 – 22:00 | Partial Peak | ระบบทำความเย็นบางส่วน, ระบบเติมน้ำ | ปรับระดับการใช้งาน | ควบคุมการใช้พลังงานให้น้อยลง |
| 22:00 – 00:00 | Off Peak | เครื่องเป่าขวด, ระบบบรรจุขวด | ทำงานเต็มกำลัง | ใช้พลังงานหนักในช่วงค่าไฟต่ำ |
สรุป
การวางแผนการใช้พลังงานให้ตรงกับช่วงเวลาที่ค่าไฟต่ำ รวมถึงการใช้ระบบอัตโนมัติและพลังงานทางเลือก จะช่วยลดต้นทุนการผลิตในโรงงานน้ำดื่มได้อย่างมีประสิทธิภาพ นอกจากนั้น การบำรุงรักษาเครื่องจักรให้พร้อมใช้งานและตรวจสอบการใช้พลังงานจะช่วยให้การทำงานเป็นไปอย่างราบรื่น ลดค่าใช้จ่ายที่ไม่จำเป็น และเพิ่มประสิทธิภาพในการผลิต
การเข้าใจเครื่องจักรและการวางแผนการผลิตจะช่วยลดต้นทุนได้
การจัดการเชิงปฏิบัติการเป็นกระบวนการสำคัญที่ช่วยให้ธุรกิจสามารถดำเนินงานได้อย่างมีประสิทธิภาพและมีคุณภาพ ตอบสนองต่อความต้องการของลูกค้า และแข่งขันได้ในตลาด โดยเนื้อหาที่ควรทบทวนเพื่อความเข้าใจในการจัดการเชิงปฏิบัติการ มีดังนี้:
พื้นฐานและขอบเขตของการจัดการดำเนินงาน
- ศึกษาความหมายและบทบาทของการจัดการดำเนินงาน ซึ่งครอบคลุมการวางแผน ควบคุม และปรับปรุงกระบวนการการผลิตและการบริการเพื่อให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุด
- พัฒนากลยุทธ์เพื่อให้สอดคล้องกับเป้าหมายขององค์กร โดยวางแผนเพื่อสร้างความสามารถในการแข่งขัน ไม่ว่าจะเป็นด้านคุณภาพ เวลา ต้นทุน และความยืดหยุ่น
การออกแบบผลิตภัณฑ์และบริการ
- วางแผนและออกแบบผลิตภัณฑ์และบริการที่ตรงตามความต้องการของลูกค้า ตลอดจนใช้กระบวนการวิจัยและพัฒนาผลิตภัณฑ์ที่มีประสิทธิภาพ
การวางผังโรงงานและสาธารณูปโภค
- ออกแบบผังโรงงานและการจัดวางสาธารณูปโภคภายในโรงงานให้มีความสะดวก ลดความซับซ้อนในกระบวนการผลิต เพิ่มประสิทธิภาพในการทำงาน และลดค่าใช้จ่าย
การวางตำแหน่งโรงงาน
- การเลือกที่ตั้งโรงงานที่เหมาะสมเพื่อให้สามารถลดต้นทุนการขนส่ง เพิ่มความสะดวกในการเข้าถึงลูกค้า และสนับสนุนการดำเนินงานโดยรวม
การจัดการโครงการ
- ใช้เทคนิคการวางแผนและติดตามโครงการ เช่น Gantt Chart และ Critical Path Method (CPM) เพื่อให้โครงการเสร็จตามกำหนดเวลาและอยู่ในงบประมาณ
การจัดการโลจิสติกส์และซัพพลายเชน
- ดูแลและจัดการซัพพลายเชนเพื่อให้สามารถควบคุมกระบวนการตั้งแต่การจัดหาวัตถุดิบไปจนถึงการส่งมอบผลิตภัณฑ์ถึงลูกค้าได้อย่างราบรื่น
การพยากรณ์การตลาด และการวางแผนความต้องการกำลังการผลิตและการผลิตรวม
- การใช้เครื่องมือพยากรณ์เพื่อคาดการณ์ความต้องการสินค้าในอนาคต ซึ่งช่วยให้สามารถวางแผนกำลังการผลิตและการใช้ทรัพยากรได้อย่างมีประสิทธิภาพ
การจัดการสินค้าคงคลัง
- ควบคุมระดับสินค้าคงคลังให้เหมาะสม เพื่อลดต้นทุนในการเก็บรักษาแต่ยังคงตอบสนองต่อความต้องการของลูกค้าได้
การสนับสนุนการผลิตแบบทันเวลาพอดี (Just-In-Time)
- การจัดตารางการผลิต
- วางแผนการผลิตเพื่อให้ทรัพยากรต่างๆ ทำงานร่วมกันได้อย่างเหมาะสม เพื่อให้สินค้าสำเร็จตามกำหนด
- การจัดการเชิงคุณภาพและการควบคุมคุณภาพเชิงสถิติ
- ปรับปรุงคุณภาพของสินค้าและบริการ โดยใช้เครื่องมือควบคุมคุณภาพเชิงสถิติ เช่น แผนภูมิการควบคุม (Control Charts) และการสุ่มตัวอย่าง (Sampling) เพื่อลดความผิดพลาดและปรับปรุงมาตรฐานการผลิต
- การจัดการทรัพยากรมนุษย์ในการดำเนินงาน
- จัดการและพัฒนาทรัพยากรบุคคลให้มีความรู้ความสามารถตรงตามความต้องการของกระบวนการผลิต โดยเน้นการฝึกอบรมและการเสริมสร้างทักษะเพื่อลดความผิดพลาดและเพิ่มประสิทธิภาพการทำงาน
การศึกษาและทบทวนเนื้อหาเหล่านี้จะช่วยให้สามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการวางแผนและจัดการกระบวนการดำเนินงานอย่างมีประสิทธิภาพ โดยมีเป้าหมายในการลดต้นทุนการผลิตและการเพิ่มผลผลิตเพื่อให้สอดคล้องกับความต้องการของตลาด
การจัดการในการดำเนินงาน Operations Management
เพื่อศึกษาถึงการจัดการดำเนินงานโดยภาพรวม และศึกษาในแต่ละเรื่องที่เกี่ยวข้องกับการจัดการ
- เพื่อศึกษาถึงความหมายและความสัมพันธ์ ของคำว่าการผลิต (Production) ผลิตภาพ (Productivity) และการดำเนินงาน (Operations Management)
- เพื่อศึกษาแนวทางการปฏิบัติการทั้งในการผลิตและการบริหารวางแผนการวิเคราะห์ปัญหา
- เรียนรู้แนวคิดเทคนิคและเครื่องมือในการออกแบบการวิเคราะห์และปรับปรุงความสามารถในการดำเนินงานขององค์กร
- รู้จักการควบคุมการดำเนินงานทั้งในเชิงคุณภาพและปริมาณ ในกระบวนการผลิตและการให้บริการการกําหนด
- เรียนรู้ระเบียบและวิธีการปฏิบัติในโรงงานและขั้นตอนการออกแบบการทำงาน การควบคุมวัตถุดิบ และการศึกษาเทคนิคต่างๆ ในการจัดการเชิงปฏิบัติการ
- สามารถวิเคราะห์ถึงปัญหา และสาเหตุ รวมถึงเสนอแนะแนวทางการแก้ไขปรับปรุงงานให้ดียิ่งขึ้น โดยอาศัยความรู้จากกรณีศึกษา
กระบวนการในการสร้างสินค้าและบริการโดยจะพิจารณาตั้งแต่กระบวนการของปัจจัยการผลิต Input จนกระทั่งแปรสภาพกลายเป็นผลผลิต Output
